Elizabeth Kinabo: Kujiamini ndio kumenifikisha hapa

Binafsi huwa nina swali moja ambalo huwa napendelea sana kuwauliza watu. Nalo ni zaidi ya jibu kwani ni mchakato wa mawazo ambao unanifanya niwe na furaha. Swali hili huwa linanipa upekee wa kumtazama mtu ninayemuuliza, lakini pia huwa linanipa fursa ya kuwa na mtu huyo katika vilindi vya ndani. Baada ya kujifunza majibu yao huwa naona ni bora kujijibu mwenyewe. Jibu lenyewe ni Mwanamke.

Umewahi kujiuliza swali hili? Dunia ingekuwaje bila ya mwanamke? Umewahi kujiuliza kuhusu kauli ya mwanafalsafa wa Kijerumani Friedrich Nietzsche (1844 –1900) aliyosema, “Mwanamke lilikuwa kosa la pili la Mungu”.

Mwanamke wa shoka nchini Marekani Oprah Winfrey ana nukuu yake mahiri inayosema, “Fikiri kama Malkia. Malkia haogopi kushindwa. Kushindwa ni hatua ya kukufikisha katika Ukuu.”

Pia mwanamke wa shoka nchini Marekani, mwandishi wa habari na mwanaharakati wa kijamii na kisiasa Gloria Marie Steinem aliyepambana kwa kiasi kikubwa na kupata umaarufu mkubwa miaka ile ya 1960 hadi 1970 kumtetea mwanamke kwa njia mbalimbali ikiwamo kuanzisha jarida la Ms. alisema, “Hadithi ya mapambano ya kutaka usawa kwa wanawake sio ya mwanamke mmoja au shirika moja lakini ni juhudi za pamoja za wote wanaojali haki za binadamu.” Nukuu hii inafaa kupigilia msumari Dunia ni mahali salama pa mwanamke na anaweza kushika hatamu za uongozi na mambo yakaenda.

Kwa miaka elfu sasa mwanamke amekuwa hapewi nafasi ya kufanya maamuzi mbele ya jamii hata kama uwezo wa kufanya hivyo. Harakati zinaendelea kutupia jicho jinsi hii, wachache waliobuka na kuongoza jamii kufanya maamuzi wameonekana kuwa wanaweza.

Katika makala haya tutamwangazia mwanamke wa shoka nchini Tanzania miongoni mwa wengi waliopo, aliyewahi kushika nyadhifa mbalimbali za uongozi serikali. Huyu ni Bi. Bernadetha Kinabo, ambaye kwa sasa amestaafu utumishi wa umma baada ya zaidi ya miaka 22.

Bi. Kinabo anaanza kwa kuweka bayana nafasi ya mwanamke katika kuongoza jamii kwa mifano. “Nchi za Scandinavia wapo wanawake ambao ni Marais na Mawaziri wakuu wanatawala hadi leo. Hapa Tanzania Baba wa Taifa hayati Mwalimu Nyerere aliweka misingi mizuri kwa akina Mama alishirikiana nao bega kwa bega katika utawala wake,” anafafanua mama Kinabo na kuwataja baadhi ya wanawake waliofanya vizuri wakati wa utawala wa Baba wa taifa mwalimu Nyerere kuwa ni Lucy Lameck na Bibi Titi Mohammed.

Anatoa mfano wa wanawake waliotawala na wanaotawala katika maeneo mengine duniani kama vile Angela Merkel wa Ujerumani, alikuwapo Margaret Thatcher wa Uingereza, Indira Gandhi wa India, na Golda Meir wa Israel ambao anawataja kama wanawake wa shoka waliosoma na kuongoza, na kuwa na uwezo mkubwa wa kiutendaji ambao uliwazidi hata viongozi wa jinsi ya kiume.

“Hata sasa uongozi wa awamu ya Tano tunaye Makamu wa Rais mwanamke Mhe; Samia Suluhu Hassan ambaye anafanya kazi nzuri sana na katika mkoa wetu wa Kilimanjaro tunaye Dkt. Anna Mghwira ambaye ni mama mahiri wenye kujiamini,” anafafanua Bi. Kinabo.

 SIRI YA MAFANIKIO KATIKA UONGOZI

Bi. Kinabo anasema mafanikio makubwa katika utumishi wake wa zaidi ya miaka 20 katika vitengo mbalimbali nchini yametokana na umakini na ushirikiano na watu ambao alikuwa akifanya nao kazi.

“Mimi nimefanya kazi kwa miaka 22 nikiwa Mkurugenzi mtendaji katika halmashauri mbalimbali hapa nchini, nilipokuwa kiongozi sikuamini katika kukwamishwa katika nafasi yangu, kwenye sehemu yangu ya kazi nilikuwa na nyenzo, watu, fedha, vifaa niliweza kuvitumia vizuri na nikiwa na tatizo nilikuwa ninakaa na watumishi wenzangu. Ushirikishwaji katika kazi ni jambo la muhimu sana,” anasema.

Aidha Mkurugenzi huyo wa zamani wa Manispaa ya Moshi Mjini anasema umakini wa mwanamke unakuwa mkubwa kuliko wa mwanaume kutokana kuwa mwoga.

“Mwanamke ni muoga, mwanamke ni mtunzaji mzuri wa fedha sio mwizi tofauti na wanaume wanaangalia mbele zaidi hata anapokuwa kazini anaweza kujiibia yeye mwenyewe tofauti na mwanamke,” anafafanua Bi. Kinabo.

Hata hivyo Bi. Kinabo anawataka wanawake wapende zaidi kujiendeleza kielimu ili kujinasua katika mfumo dume na hatimaye kuwepo na usawa katika nafasi ambao utatokana na uwezo wa kiutendaji na sio kama jinsi.

NAFASI YA MWANAMKE KATIKA MAENDELEO

Bi. Kinabo anasema uongozi unaojali, uongozi unaoonyesha njia, unatokana na wanawake kwani wamekuwa viongozi kuanzia ngazi ya malezi ya familia na kuwataka wanawake kuinuka sasa kwa ajili ya kugombea nafasi mbalimbali kutoka ngazi ya chini hadi taifa.

“Ukiangalia katika Bunge letu la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania asilimia 36 ni akina mama, Bunge la Rwanda asilimia 48 akina mama, hivyo natoa wito kwa  akinamama wenzangu kujitokeza kuwania nafasi mbalimbali za uongozi, katika manispaa ya Moshi takwimu zinaonyesha, idadi ya watu zaidi ya asilimia 51 ni wanawake huwezi kuwadharau katika kuleta maendeleo,” anasema Bi. Kinabo.

Bi kinabo anaweka bayana kuwa bado kuna wanawake hawajabaki nyuma na kuongeza kuwa wapo baadhi hadi sasa wanaamini lazima watawaliwe tu, na wapo wanaume wanaamini wao ndio watawala tu jambo ambalo sio sahihi.

Mwanamke huyo wa shoka miongoni mwa wanawake nchini anavutiwa sana na Mkuu wa Mkoa mwanamke Dkt. Mghwira na kuongeza kuwa alimtambua alipojitosa kugombea nafasi ya Urais mwaka 2015 kwamba aliweza kuzunguka maeneo mengi hapa nchini, akiuza sera zake, na kumtaja kama mfano mzuri wa kuigwa na wanawake nchini Tanzania, Afrika na dunia kwa ujumla.

Gavana wa kwanza wa Utah nchini Marekani na kiongozi wa kidini Brigham Young (1801-1877) aliwahi kusema, “Unamwelemisha mwanaume, unakuwa umemwelimisha mwanaume. Unapomwelimisha mwanamke, unaelimisha kizazi.” Hakika aliyewafungua macho wazazi wa Bi. Kinabo kumpa elimu hawakukosea, kizazi cha watanzania kinajivunia kuwa na mwanamke huyu ambaye ni miongoni mwa wengi waliowahi kufanya vizuri katika ngazi za uongozi.

Bi. Kinabo alizaliwa Novemba 29, 1951 na kwa sasa yupo kwenye makazi yake mkoani Kilimanjaro. Amewahi kushika nafasi mbalimbali za uongozi nchini ikiwemo Mkurugenzi wa wilaya za Kinondoni Jijini Dar-es-salaam, Manispaa za Mbeya, Singida, Arusha  na Manispaa ya Moshi mkoani Kilimanjaro.