Wananchi kushindwa kunawa mikono na sabuni kabla na baada ya kula kwaigharimu serikali

Wanafunzi wa Shule ya Msingi Kiboroloni, mjini Moshi wakionyesha kwa vitendo namna ya kunawa mikono katika Siku ya Kunawa Mikono Duniani ambayo huadhimishwa Oktoba 15 kila mwaka. (Picha zote na Kija Elias)

Serikali imesema matumizi makubwa ya fedha imekuwa ikifanya katika ununuzi wa madawa tiba kwa magonjwa ya milipuko yanayosababishwa na wananchi kula chakula bila kunawa mikono na sabuni.

Mkuu wa Mkoa wa Kilimanjaro Dkt. Anna Mghwira aliyasema hayo jana katika siku ya unawaji mikono Duniani, ambapo huadhimishwa Oktoba 15 kila mwaka ambapo mkoani Kilimanjaro ilifanyika katika Shule ya Msingi Kiboroloni iliyopo Manispaa ya Moshi.

Kwa niaba ya Mkuu wa mkoa, Afisa afya na Usafi wa Mazingira mkoa wa Kilimanjaro Jonas Mcharo, alisema kama Taifa ni muhimu kuwekeza nguvu katika kuelimisha jamii hasa umuhimu wa kunawa mikono kwa maji safi na sabuni ili kujenga Taifa lenye afya bora ambalo litakuwa  na watu wenye afya bora.

“Siku ya unawaji mikono huadhimishwa kila Oktoba 15 ya kila mwaka Duniani kote kwa Tanzania tulianza kuadhimisha mwaka 2011, lengo likiwa ni kuhamasisha jamii kujenga uelewa juu ya umuhimu wa unawaji mikono ili kuweza kupunguza magonjwa yanayoweza kuambukizwa kwa mikono iliyochafuliwa kama vile mafua, kuhara, kuhara damu, udumavu minyoo na homa ya mapafu,” alisema Mcharo.

Alisema kauli mbiu ya maadhimisho hayo mwaka huu ni ‘Clean Hands For All” ambayo yanaikumbusha jamii kuona umuhimu wa kunawa mikono na sabuni ili kujikinga na maradhi yatokanayo na uchafu.

Mcharo amewataka wananchi kuunga mkono juhudi za usafi kwa kunawa mikono na sabuni ili kujikinga na maradhi yatokanayo na uchafu ili kuepusha taifa kutumia fedha nyingi kwenye ununuzi wa madawa tiba kwa magonjwa ambayo yanaweza kuepukika.

Afisa afya na Usafi wa Mazingira mkoa wa Kilimanjaro Jonas Mcharo akitoa elimu kuhusu umuhimu wa kunawa mikono kwa maji safi na sabuni ikiwa ni Maadhimisho ya Siku ya Kimataifa ya Kunawa Mikono inayofanyika Oktoba 15 kila mwaka.

Alisema hali ya unawaji mikono katika Bara la Afrika siyo ya kuridhisha kwani nchi nyingi zina wastani wa chini ya asilimia 50 na kwa Tanzania ni asilimia 12 tu ya kaya zenye vifaa vya kunawia mikono vinavyofanya kazi.

“Bado kuna tatizo kubwa sana la watu kutokunawa mikono, asilimia 70 hadi 80 ya wagonjwa tunaowapokea katika hospitali zetu pindi wanapochunguzwa na madaktari wanagundulika kuwa na ugonjwa unaotokana na uchafu,”alisema Mcharo.

Aidha alisema takwimu zinaonyesha kuwa  katika Mkoa wa Kilimanjaro ni asilimia 66% ya  kaya hazina vifaa vya kunawia mikono, huku asilimia 34 pekee ndiyo ina  vifaa vya kunawia mikono,  ambapo asilimia 98 ya kaya zina vyoo.

Mcharo aliongeza kusema kuwa “Endapo jamii itajenga tabia ya kunawa mikono ni dhahiri kuwa tutaweza kuwafundisha pia watoto wetu ustaarabu na umuhimu wa kunawa mikono kwa kutumia sabuni na maji tiririka.

Meneja Miradi wa asasi isiyo ya kiserikali ya Childreach Tanzania Winfrida Kway akisoma risala ya mradi huo katika Siku ya Kimataifa ya Kunawa Mikono ambayo mkoani Kilimanjaro mwaka huu imefanyika katika Viwanja vya Shule ya Msingi Kiboroloni.

Kwa upande wake Meneja Miradi wa asasi isiyo ya kiserikali ya Childreach Tanzania Winfrida Kway, alisema asasi hiyo  ambayo imejikita katika kuchangia uboreshaji wa upatikanaji wa huduma za elimu, afya, haki za mtoto pamoja na ulinzi na usalama wa mtoto kwa kushirikiana na serikali.

Winfrida alisema katika kipindi cha mwaka 2017/2018  Childreach Tanzania, imeweza kutekeleza miradi saba kwa jamii ukiwemo mradi wa ukarabati wa jiko la shule ya msingi Sango, uchimbaji wa kisima cha maji shule ya msingi Njiapanda walemavu, mradi wa Shule yangu Suti Yangu ambao ulitekelezwa katika shule ya msingi Mkomilo.

Aidha aliitaja miradi mingine kuwa ni mradi wa mafunzo kwa vitendo, unaotekelezwa kwa kushirikiana na Chuo cha ufundi Stadi cha viziwi Ghona, mradi wa Maisha Bora ambao unatekelezwa katika mikoa ya Arusha na Manyara, mradi wa elimu, afya na mazingira na mradi wa Sholarship ambao unafadhili gharama za elimu za watoto wanaoishi katika mazingira magumu.

Winfrida aliongeza kuwa  Childreach Tanzania, kwa mkoa wa Kilimanjaro imeweza kuzifikia shule za msingi takribani 23 zenye wanufaika 13, 357 ambapo kati ya hao 6,847 ni watoto wa kiume na 6,510 ni watoto wa kike ndani ya wilaya ya Moshi mjini na vijijini.

“Kupitia mradi wa unawaji mikono  Childreach Tanzania, imeweza kukarabati na kujenga miundo mbinu ya shule 26 za msingi ikiwemo vyoo, mambomba ya maji taka, sehemu maalumu za kunawia mikono ambazo zinaweza kuhudumia watoto 30,” alisema.

Shirika la Watoto Duniani UNICEF mwaka 2018 lilibaini kuwa asilimia 63 ya shule za msingi  zilizoko Tanzania Bara ndio zinahuduma maalumu za unawaji wa mikono  huku asilimia 42 ya shule za msingi bado hazina kabisa huduma ya unawaji wa mikono.

Wanafunzi wa Sule ya Msingi Kiboroloni na Mnazi zote za Mjini Moshi wakionyesha kwa vitendo namna ya kunawa mikono katika Siku ya Kimataifa ya Kunawa Mikono inayofanyika Oktoba 15 kila mwaka.

Imetayarishwa na Kija Elias…..Oktoba 15,2019. Imehaririwa na Jabir Johnson