Ukweli na Kuheshimiana ni kiini ujenzi wa jamii zetu

Ulimwenguni kwa sasa kumejaa habari potofu na upotoshaji, ni muhimu kuhakikisha kwamba ukweli na kuheshimiana vinakuwa kiini kwa ujenzi wa jamii zetu.

Mapambano dhidi ya Habari za Uongo hayapaswi kukoma

Habari za uongo, habari za uongo zinazosambazwa kwa lengo la kumdhuru mtu au jambo fulani, huifanya jamii kuwa na sintofahamu. Zinaweza kutumika kwa madhumuni ya kiitikadi, kisiasa au hata uhalifu, kama vile ulaghai mtandaoni unaolenga kuiba data ya kibinafsi.

Utandawazi na Athari zake katika Uandishi wa Habari

Katika jamii yetu ya kisasa, ambapo habari ziko kila mahali na zinaweza kupatikana kwa kila mtu, mara nyingi ni ngumu kutofautisha kati ya vyanzo vya kuaminika na habari bandia.

Uandishi wa Habari nguzo msingi mkuu kwa ujenzi wa jamii inayojitambua

JAIZMELA blog ni miongoni mwa vyanzo vya habari, zilizochakatwa kwa kuzingatia miiko ya uandishi wa habari.

Mila na Desturi ni nguzo muhimu

Mila na desturi ni nguzo muhimu sana katika utamaduni wa jamii yoyote ile; mila ni sawa na sheria zisizoandikwa. Mila ni taratibu za maisha na mwenendo zinazofuatwa na jamii fulani katika utendaji kulingana na historia na utamaduni wao. Mila zinatambulisha maadili ya jamii husika, huelezea namna jamii inavyoendesha mambo yake.

Saturday, April 27, 2019

TUSONGE yawafikiwa watoto wenye ulemavu 92



Mratibu wa mradi wa Vicoba Shirikishi Hellen Mushi  akihamasiisha wananchi katika kata ya Njiapanda kujiunga na mradi huo unaojihusisha na watu wenye ulemavu na wasio na ulemavu
Shirika lisilokuwa la kiserikali linalojishughulisha na masuala ya kuwakwamua kiuchumi wanawakke, vijana na watu wenye ulemavu (TUSONGE) mkoani Kilimanjaro limefanikiwa kuwafikiwa watoto wenye ulemavu 92 kupitia Mradi wa Vicoba Shirikishi.
Hayo yalisemwa na Mratibu wa mradi wa Vicoba shirikishi kupitia shirika la TUSONGE Hellen Mushi wakati alipokuwa akizungumza kwenye kongamano lililofanyika katika ofisi za kata Njia Panda mjini Moshi.
Mushi alisema, “Watoto hao tunawafikia kupitia wazazi wao ambao ni wanachama wa vikundi vya Vicoba Shirikishi ambavyo viko chini shirika letu la TUSONGE.”
Deogratius Chami miongoni mwa watu wenye ulemavu akielimisha kuhusu haki za watu wenye ulemavu katika Kata ya Njiapanda mjini Moshi
Aidha mratibu huyo alisema changamoto mbalimbali katika jamii ndizo zilizosababisha kuingia kwa kina katika kufuatilia baada ya wazazi wao ambao ni wanachama wa shirika hilo.
“Mila na desturi zinazowazunguka ndizo chanzo kikubwa kinachosababisha wimbi kubwa la watoto kufichwa ndani, lakini kupitia mradi wetu huu tumewafikia hao kwani nao ni binadamu ambao wana mahitaji sawa na wengine,” alisema Mushi.
Alisema asilimia 40 ya watoto hao  wameshafikisha umri wa kwenda shule , lakini  hawajaweza kupelekwa shule na wazazi wao kwa kukosa huduma za afya na utengamao.
Mushi aliongeza kuwa kupitia mradi huo wamefanikiwa kuwaunganisha watoto hao na CCBRT ambao wamekuwa bega kwa bega katika kufuatilia watu wenye ulemavu hao.
Mwenyekiti wa Umoja wa Watu wenye Ulemavu Njiapanda Thadei Mbuya akizungumza na hadhira ya watu waliohudhuria kongamano la watu wenye ulemavu.
Kwa upande wake Mwenyekiti wa Umoja wa watu wenye ulemavu Kata ya Njia Panda Tadei Mbuya, alisema, “Wazazi tunapowafuata kuwahamasisha  kutowaficha watoto wao wenye ulevu, wanaona fedheha  kwamba mtoto wangu ataonekana kwamba ana ulemavu jamii itanitenga.”
Nae  Afisa wa CCBRT anayesimamia kata ya Njiapanda Gladness Mushi alitoa hamasa kwa wazazi na viongozi wa serikali kuwaleta watoto wenye ulemavu kliniki ili wapate huduma ya utengamao.
Baadhi ya watu waliohudhuria kongamano la Mradi wa Vicoba Shirikishi kata ya Njiapanda Aprili 26, 2019.
Mradi wa Vicoba shirikishi uliopo Kata ya Njia Panda Himo wilaya ya Moshi, unafadhiliwa na African Initiatives na National Community Lottery Fund kutoka nchini Uingereza, yakiwa na dhamira ya kuwaunganisha watu wenye ulemavu ili wajikwamue kiuchumi na kuachana na utegemezi.
STORY BY: Kija Elias
EDITED BY: Jabir Johnson
PHOTO BY: TUSONGE CDO

Wednesday, April 24, 2019

Bandari ya Tanga kujenga bandari kavu Arusha


Meneja wa Bandari ya Tanga Percival Salama akizungumza kuhusu mkakati wa upanuzi wa bandari ya Tanga; kushoto ni Mwenyekiti wa Klabu ya Waandishi wa Habari Mkoani Kilimanjaro (MEK), Bahati Nyakiraria na Katibu Tawala wa Mkoa wa Kilimanjaro Aisha Amour.
Bandari ya Jiji la Tanga, ina mpango wa kuanza kujenga bandari kavu katika  eneo la Malula lililopo  wilayani Arumeru Jijini Arusha, lengo likiwa ni  kuhudumia soko la mikoa ya Kanda ya Kaskazini na nje ya Tanzania.
Hayo yalielezwa na Meneja wa Bandari Tanga, Percival Salama, wakati akizungumza kwenye mkutano na wanahabari wa mkoa wa Kilimanjaro na  Arusha, uliofanyika katika ukumbi wa mikutano wa ofisi ya Mkuu wa mkoa wa Kilimanjaro jana.

Salama  alisema katika  kuboresha  utoaji wa huduma  bandari ya Tanga  imeona  kuwekeza bandari kavu katika kanda ya Kaskazini mikoa ya Manyara, Arusha, Tanga na Kilimanjaro  ili  kupanua wigo wa utoaji wa huduma katika bandari hiyo.

Salama alisema kuwa bandari hiyo bandari hiyo imenunua mitambo mipya ya kisasa 20 kati ya hiyo mitambo 16 imeshawasili katika bandari hiyoo.

“Bandari ya Tanga inaelezwa kuwa bandari ya kipekee na ya aina yake barani Afrika inayoweza kuhudumia nchi saba kwa kutumia mpaka mmoja”alisema Salama.
Meneja wa Bandari ya Tanga Percival Salama katika picha ya pamoja na waandishi wa habari.
Alisema mbali na kuwa na uwezo wa kuhudumia nchi saba bandari ya Tanga ina sifa ya kuwa bandari pekee ya asili kutokana na kuwa na kina cha maji cha asili cha kuanzia mita tano hadi 30.

  “Serikali ya awamu ya tano imayongozwa na Rais Dk John Magufuli, iliamua kutoa fedha za kuwekeza katika miradi ya uboreshaji wa bandari ili kuongeza ufanisi,” aliongeza Salama.

Alisema maboresho makubwa ya bandari hiyo kwa sasa inaongoza kuwa bandari inayohudumia mizigo kwa kasi Afrika Mashariki, yamefanyika katika nyanja ya ukarabati na ununuzi wa mitambo mipya, ujenzi wa miundombinu ya kuhifadhia mizigo, na uboreshaji wa mifumo ya teknolojka ya habari na mawasiliano.

Alisema Bandari ya Tanga ambayo ina lango kubwa kuliko bandari yeyote Afrika Mashariki la mita 1200, inatarajia kuhudumia shehena ya mizigo tani 1,267,000 kwa mwaka 2018/2019 ikilinganishwa na tani 646,718 za mwaka 2017/2018.
Katibu Tawala mkoa wa Kilimanjaro Aisha Amour akizungumza na waandishi wa habari.
“Mteja anakuja anakaa siku tano anatoa mzigo, kesho hawezi kuja tena lakini sisi hapa mtu akija kuchukua mzigo anaondoka siku hiyo hiyo na meli ikija hapa haisubirishwi kwenye eneo la bahari kama kwenye bandari zingine bali inaingia moja kwa moja kushusha au kupakia mzigo,” alisema Salama.

Kwa upande wake mgeni rasmi wa semina hiyo ya siku moja Katibu Tawala mkoa wa Kilimanjaro Mhandisi Aisha Amour alisema itafungua fursa ya ajira kwa wakazi wa kanda ya kaskazini na kupunguza msongamano wa wafanyabiashara kwenda umbali mrefu kufuatilia mizigo yao.
Mwenyekiti wa Klabu ya Waandishi wa Habari mkoa wa Kilimanjaro (MECKI), Bahati Nyakiraria akiagana na Meneja wa bandari ya Tanga Percival Salama baada ya kuhitimisha semina ya siku moja kwa wanahabari wa mkoa wa Arusha na Kilimanjaro iliyofanyika mjini Moshi.

Tuesday, April 23, 2019

‘Uthubutu’ kuiponya Riadha Tanzania

Wanariadha katika mbio ndefu za Kili Marathon mwaka 2017. Photo by Rachel Ambrose
Vita kuu ya kwanza ya dunia ilianza kutokana na ugomvi kati ya Austria-Hungaria na Serbia. 

Kutokana na muundo wa mikataba ya kusaidiana kati ya nchi za Ulaya mwanzo huo ulisababisha mfululizo wa hali ya vita kati ya mataifa, na mengine ya Balkani yalitafuta uhuru wao. 

Juni 28, 1914 katika mji wa Sarajevo, Bosnia, mwana wa Kaisari wa Austria aliyekuwa mfalme mteule aliuawa pamoja na mke wake na gaidi Mserbia mwanachama wa kundi la "Mkono Mweusi" lililopinga utawala wa Austria-Hungaria katika Bosnia. 

Austria iliamuru Serbia ifuate masharti makali katika uchunguzi wa tendo lile.

Serbia ilipokataa sehemu ya mwisho ya masharti, Austria ilitangaza hali ya vita dhidi ya Serbia Julai 28, 1914. Agosti ya 1914 ulikuwa ni mwezi ambao vita hii ilipanuka zaidi, Warusi walikuwa na mkataba wa usaidizi na Serbia wakatangaza hali ya vita dhidi ya Austria-Hungaria.

Hapo wakaingia Wajerumani waliokuwa na mapatano ya usaidizi na Austria-Hungaria wakitangaza hali ya vita dhidi ya Urusi. 

Urusi kwa upande wake ulikuwa na mkataba wa kusaidiana na Ufaransa, kwa hivyo hali ya vita ikajitokeza pia kati ya Ufaransa na Ujerumani.

Uingereza ilijiunga na vita baada ya Wajerumani kuvamia eneo la Ubelgiji kwa shabaha ya kupita eneo lake haraka kwa uvamizi wa Ufaransa Kaskazini. Japan iliyokuwa na mkataba wa kusaidiana na Uingereza tangu mwaka 1902 iliona nafasi ya kukamata koloni za Ujerumani katika Pasifiki ikaingia upande wa maadui wa Ujerumani.

Ilipofika Oktoba 1914 himaya ya Ottoman (Uturuki) ilijiunga na vita hivyo kutokana na mkataba wake wa siri na Ujerumani. 

Kwanini katika vita hiyo Ujerumani inazungumzwa sana licha ya ugomvi kuanza sehemu nyingine? Jambo la kujifunza hapo ni kwamba Ujerumani ilikuwa na kila sababu ya kujivunia wakati wa vita hivyo kutokana na uimara na ukamilifu wake katika maandalizi.

Majeshi ya Ujerumani yalikuwa makini hadi ilifikia hatua wanajeshi wa taifa hilo walikuwa wakipoteza maisha wakiwa na furaha tele kwa ajili ya taifa lao pindi mapambano yalipokuwa magumu zaidi. 

Sasa katika taifa hilo kulikuwa na uungwaji mkono kutokana na misingi mizuri kupitia kauli mbiu yao ‘Kultur.’ 

Kwa kiapo cha Kultur walifanikiwa sana kuyafagia majeshi ya wapinzani katika vita hivyo.
Lakini siri kubwa ilikuwa kwa watu wawili ambao mara kadhaa hawatajwi sana lakini waliiweka Ujerumani hapo ilipo. 

Watu hao ni Adalbert Falk ambaye alikuwa Waziri wa Elimu wa taifa hilo mwaka 1879 na Emperor wa wakati huo William II ambao waliweka msingi wa ‘Kultur’. Kultur kwa lugha adhimu ya Kiswahili ni utamaduni, Kultur iliingizwa katika akili za vijana na watoto wa taifa hilo kwa hisia kubwa kiasi kwamba hakuwa mtu ambaye angeweza kulisaliti.

Mfumo wa Elimu uliwekwa uliifanya Ujerumani  iwe imara na makini. Tukigeukia sera zetu za michezo hususani riadha ni mfu hazina uhai wowote. Taifa linatamani wanamichezo watakaofanya vizuri na kuipa sifa Tanzania.

Mchezo wa riadha ambao ni wa kwanza kuiletea medali ya olimpiki Tanzania unapaswa kufunguka sasa kurudisha heshima yake, kwa uthubutu usiokuwa wa kawaida. Ninapojaribu kutazama sioni juhudi za makusudi za miaka 20 ijayo katika riadha zaidi sana ni ni mambo ya zima moto yamekuwa yakitiliwa mkazo, hivi kweli tutafika?

Kultur iliwasaidia wajerumani kuwa na uthubutu hata kuushangaza ulimwengu. Mfumo wa elimu ya michezo ni mbovu nchini Tanzania ambao hauwezi kutengeneza kizazi cha ushindani hivyo malalamiko, majungu, masengenyo, unafiki havitakaa vimalizike katika riadha nchini zaidi sana ugomvi utaibuka baina ya pande mbili.

Wadau wa riadha na Shirikisho la mchezo huo achaneni na fikra kwamba mwanariadha ili afanikiwe lazima aende jeshini. 

Tuwatengeneze wanariadha ambao ajira yao itakuwa riadha badala ya kuwafikirisha akili zao kuwa ajira ipo serikalini tu. Serikali haiwezi kuajiri wote lakini kwa wanariadha tuwasaidia wakiwa na umri mdogo kuamini kuwa wanaweza kutoboa bila kwenda jeshini.

Pia ikumbukwe tukitengeneza mawazo hayo baada ya miongo miwili au mitatu baadaye matunda yake yatakuwa makubwa mno. Uthubutu ndio dawa pande zote kwa wadau, wanariadha, serikali na RT kuuponya mchezo huu. 

Mwanafalsafa wa Ujerumani Immanuel Kant (1724-1804) aliibuka na ufafanuzi wa binafsi wa "Falsafa ya mwangaza" akiulinganisha na dhana ya bildung: "Kulingana naye, enzi ya nuru ni kule kutoka kwa binadamu katika hali ya uchanga." 

Alielezea ya kwamba hali ya uchanga haitokani na kukosa kuelewa bali hutoka katika kukosa ujasiri wa kufikiria huria.”

Thubutu inawezekana kuwa juu.
Makala haya yametayarishwa na Jabir Johnson. Kwa maoni au ushauri +255 768 096 793 au baruapepe: jaizmela2010@gmail.com pia imetolewa katika gazeti la Tanzania Daima Aprili 22, 2019 uk. 12
Gazeti la Tanzania Daima Aprili 22, 2019 uk. 12

Viongozi wa dini ya Kiislamu watakiwa kuachana na utegemezi

Wito umetolewa kwa viongozi wa dini ya Kiislamu  katika mkoa wa  Kilimanjaro, kubuni na kuanzisha miradi ya kiuchumi, ikiwemo miradi ya kilimo na ufugaji ili kuwa na vyanzo vya uhakika vya mapato.
Viongozi wa dini ya Kiislamu mkoa wa Kilimanjaro wakifuatilia mawaidha
Hayo yalibainishwa na mshauri wa mambo ya uchumi wa Baraza la Waislamu Tanzania mkoa wa Kilimanjaro (BAKWATA) Ibrahim Shayo, alipokutana na kuzungumza na uongozi wa misikiti kutoka wilaya za Siha, Moshi na Hai.

Shayo aliwashauri viongozi hao kuongeza maarifa  ya kuanzisha miradi mbalimbali ya kiuchumi itakayowawezesha kupunguza utegemezi wa wafadhili kutoka  nje badala yake wabadili fikra na kuanzisha miradi katika misikiti yao ikiwemo ile ya ufugaji wa samaki, ufugaji wa nyuki na mingineyo.

“Nawaombeni Maimamu walioko kwenye misikiti, anzeni kubadili fikra zenu  kwa kuanzisha miradi ya kilimo na ufugaji, naamini kwa kufanya hivyo  mtakuwa na vyanzo vya uhakika vya mapato, itakayowezesha katika kusukuma mbele maendeleo ya Waislamu,”alisema Shayo.


Shayo ambaye pia ni Mkurugenzi wa mabasi ya Ibra Line aliwataka Maimamu wa kila msikiti kuchangamkia fursa zilizopo kwenye maeneo yao  kwa kuanzisha miradi ya mbalimbali ya kiuchumi, itakayowasaidia kuleta mapato ya uhakika na kuondokana na hali ya kuwa omba omba.

Katika mkutano huo Mchumi huyo, alitumia fursa hiyo kuwaasa viongozi wa Kiislamu kuachana na migogoro ya mara kwa mara iliyopo kwenye misikiti yao na badala yake waanzishe miradi ambayo itaweza kuwakwamua kiuchumi.

Akizungumza kwenye kikao cha viongozi hao wa dini, kilichowakutanisha Maimamu wa misikiti pamoja na Masheikhe wa wilaya za Moshi, Siha na Siha, Katibu wa BAKWATA wilaya ya Moshi, Sheikh Nuhu Mnango,  amewataka Maimamu pamoja na walimu wa Madrasa kujenga upendo ili kuondoa migogoro miongoni mwao.

Kwa upande wake Mjumbe wa Baraza la Ulamaa Taifa Sheikh  Shaaban Rashidi,  amewataka Waislamu kujitoa kwa ajili ya maendeleo ya waislamu na Uislamu hapa nchini.

Aidha katika kikao hicho Mjumbe huyo wa Baraza la Ulamaa Taifa pia alizindua  kamati tendaji ya Da’awa, ya mkoa wa Kilimanjaro, ambayo itakuwa na majukumu ya kusimamia maadili,  walimu wa dini, kuandaa mawaidha ya kidini, kuwatembelea wajane, wagane, wazee wasiojiweza na watoto yatima.

STORY & PHOTO BY: Kija Elias
EDITED BY: Jabir Johnson