Ukweli na Kuheshimiana ni kiini ujenzi wa jamii zetu

Ulimwenguni kwa sasa kumejaa habari potofu na upotoshaji, ni muhimu kuhakikisha kwamba ukweli na kuheshimiana vinakuwa kiini kwa ujenzi wa jamii zetu.

Mapambano dhidi ya Habari za Uongo hayapaswi kukoma

Habari za uongo, habari za uongo zinazosambazwa kwa lengo la kumdhuru mtu au jambo fulani, huifanya jamii kuwa na sintofahamu. Zinaweza kutumika kwa madhumuni ya kiitikadi, kisiasa au hata uhalifu, kama vile ulaghai mtandaoni unaolenga kuiba data ya kibinafsi.

Utandawazi na Athari zake katika Uandishi wa Habari

Katika jamii yetu ya kisasa, ambapo habari ziko kila mahali na zinaweza kupatikana kwa kila mtu, mara nyingi ni ngumu kutofautisha kati ya vyanzo vya kuaminika na habari bandia.

Uandishi wa Habari nguzo msingi mkuu kwa ujenzi wa jamii inayojitambua

JAIZMELA blog ni miongoni mwa vyanzo vya habari, zilizochakatwa kwa kuzingatia miiko ya uandishi wa habari.

Mila na Desturi ni nguzo muhimu

Mila na desturi ni nguzo muhimu sana katika utamaduni wa jamii yoyote ile; mila ni sawa na sheria zisizoandikwa. Mila ni taratibu za maisha na mwenendo zinazofuatwa na jamii fulani katika utendaji kulingana na historia na utamaduni wao. Mila zinatambulisha maadili ya jamii husika, huelezea namna jamii inavyoendesha mambo yake.

Monday, May 22, 2023

Mgogoro wa shule, mwekezaji wazuia wanafunzi kuingia madarasani

 

Baadhi ya wanafunzi wa Shule ya Msingi Masumbeni wakiwa katika viunga vya shule yao kabla ya kuzuia kuhudhuia masomo kutokana na mgogoro wa shule, kijiji, na mwekezaji.


Wanafunzi wa Shule ya Msingi Masumbeni iliyopo Kata ya Kifula wilayani Mwanga, Kilimanjaro wameshindwa kuhudhuria masomo katika vyumba vya madarasa shuleni hapo kwa takribani siku 100 kutokana na mgogoro wa eneo baina ya shule, kijiji na mwekezaji.


Hayo yalijiri kwenye mkutano wa kawaida wa baraza la madiwani wa halmashauri  ulioketi katika ukumbi wa mikutano wa shule ya sekondari Mwanga, kwa ajili ya kujadili shughuli mbalimbali  za maendeleo kwa kipindi cha robo ya tatu ya mwaka 2022/23.


Akizungumza katika mkutano huo Diwani wa Lembeni Alex Mwaipopo aliwasilisha hoja yake binafsi ya kutaka kufahamu ni kwa namna gani serikali inasaidia ili eneo la shule linabaki kuwa mali ya shule hiyo.


“Kwa kipindi kirefu kumekuwepo na mgogoro hususani kwenye eneo la shule ya msingi Masumbeni iliyopo kata ya Kifula kumegwa na kupewa taasisi ya Islamic Development Foundation , mgogoro huu ambao serikali ya kijiji bila ya kuishirikisha shule, au halmashauri ya wilaya, kijiji kilimega eneo la shule kwa taasisi binafsi , taasisi hii ilipeleka shauri mahakamani na kushinda shauri hilo,” alisema Diwani Mwaipopo.


Diwani huyo aliongeza kuwa IDF ilipolipeleka shauri hilo mahakamani na kushinda, Mahakama Kuu iliikabidhi taasisi hiyo eneo ambalo ndani yake lina madarasa , myumba moja ya mwalimu.


Kwa upande wake Mwalimu Mkuu Dina Ezekiel wa Shule ya Msingi Masumbeni aliyeitwa katika mkutano huo alisema, “Eneo hili ni mali ya shule limeporwa na watu wanaojiita ni IDF na mgogoro huu ulianza tangu mwaka 2014 , tulienda Mahakama ya Mwanzo Mwanga, na hukumu ikatoka tukawa tumeshinda kesi hiyo.”


Mwalimu Mkuu huyo aliongeza kuwa mwekezaji huyo hakukata rufaa ya shauri hilo akaenda katika mahakama kuu mkoa wa Kilimanjaro na kufungua mashtaka mapya kuhusu eneo hilo ikiwa ni pamoja na kuishtaki serikali ya kijiji.


“Serikali ya kijiji ndiyo waliohusika kumpa hilo eneo la shule kinyemela bila kuishirikisha kamati ya shule wala uongozi wa wowote. Mali zilizochukuliwa na mwekezaji huyo ni pamoja na vyumba viwili vya madarasa ya wanafunzi wa shule ya awali, nyumba ya mtumishi yenye vyumba vitatu na sebule,  miti , ofisi ya mwalimu,” alisema Mwalimu Mkuu.


Aidha Mkurugenzi wa Halmashauri ya Wilaya ya Mwanga  Mwajuma Nasombe alikiri kuwepo kwa wanafunzi ambao wameshindwa kuingia madarasani kwa miezi mitatu baada ya kufungwa utepe na kusimamisha shughuli zote zilizokuwa zikifanyika katika eneo hilo ambalo taasisi ya IDF ililichukua.


“Watoto wa darasa la awali hawana madarasa ya kusomea kwa sababu mwekezaji huyo alifunga utepe, na ni marufuku kuingia eneo hilo, madarasa hayo…kwa sasa hayawezi kutumika, mali mbalimbali za shule ikiwemo miti, imechukuliwa, pamoja na nyumba ya mtumishi, imechukuliwa,” alisema Nasombe


Akitoa ufafanuzi wa kisheria, Mwanasheria wa Halmashauri hiyo Edwin Rusa alisema baada ya taarifa kupatikana kwa eneo la shule kumegwa shule walianza kufanya ufuatiliaji ambapo walizuia IDF kuingia katika eneo hilo.


“Ilipofika mwaka 2018 Taasisi ya Islamic Develompment Foundation ilipeleka shauri mahakama kuu ikiishtaki serikali ya kijiji pamoja na Bw. George Mfagavo na ilipofika mahakamani kwa bahati mbaya kijiji hakikuitaarifu halmashauri kwamba kuna kesi ambayo inaendelea mahakamani,” alisema mwanasheria huyo.


Aidha Rusa aliongeza kuwa mnamo mwaka 2019 mahakama ilitoa maamuzi kwamba eneo hilo ni mali ya IDF na baada ya halmashauri kupata taarifa hizo ilipeleka maombi mahakama kuu (objection proceeding)  na mahakama iliyakataa maombi hayo.


“Baada ya kuwa imekataa maombi hayo taasisi ya IDF ilipeleka maombi ya kutekeleza hukumu, ilipofika mwaka 2022 tulirudi tena mahakamani kama halmashauri tukapeleka maombi ya kupinga eneo hilo kukabidhiwa kwa taasisi hiyo, lakini kwa mara ya pili tena maombi yetu yakawa yameshindikana,” alifafanua mwanasheria huyo.


Hadi sasa haijajulikana ni lini zuio hilo litaondolewa ili wanafunzi waendelee na masomo yao kama kawaida katika shule ya Msingi Masumbeni.




Saturday, May 20, 2023

Wakala wa Vipimo Kilimanjaro yawaonya wafanyabiashara wanaokiuka sheria ya vipimo

Wafanyabiashara wa Matunda katika soko la Korongoni.

Wakala wa Vipimo mkoa wa Kilimanjaro (WMA) imeaonywa wafanayabiashara wanaokiuka sheria ya vipimo wakati wanaponunua mazao kutoka kwa wakulima.

Hayo yamejiri katika maadhimisho ya Siku ya Vipimo duniani ambayo mwaka huu inaenda sanjari na kauli mbiu isemayo, Umuhimu wa Vipimo katika kuwezesha mifumo ya usafirishaji chakula duniani.

Akizungumza na wafanyabiashara wa soko la Korongoni  lililopo Manispaa ya Moshi mkoani humo Meneja wa Vipimo mkoani Kilimanjaro Salum Masinde amesema, Sasa hivi kuna mabadiliko ya tabianchi, ishu ya kivipimo katika usafirishaji wa chakula duniani ni muhimu sana, ndiyo maana dunia yote leo inaenda na kauli mbiu hiyo.”

Aidha Masinde amesema kuadhimisha siku hiyo katika Soko la Korongoni kumekuja kutokana na tabia ya baadhi ya wafanyabiashara kukiuka sheria za vipimo  huku wakiwalaghai

“Kwa wafanyabiashara wa matunda ya parachichi, yanayosafirishwa kutoka Moshi kuelekea Tanga na Dar es salaam yanayotoka kwa wakulima kuletwa hapa sokoni, lazima kuwe na usawa wa kibiashara na haki kwa wakulima, wakulima wasije wakanunuliwa lumbesa kwa kufisiliwa kuwa gunia ni zaidi ya kilo 100,” amesema Masinde.

Masinde amesema wanaiadhimisha siku hii kwa kutoa elimu kwa wafanyabiashara na wakulima wote wa mkoa wa Kilimanjaro kutokana wengine kukosa elimu ya masuala ya vipimo.

“Kuna wengi wafanyabiashara ndiyo mara yao ya kwanza kuleta mizigo sokoni labda hawakuwa na elimu hiyo huko nyuma leo wamepata nafasi ya kupata elimu ya ufungashaji mazao na tafsili ya gunia ni kitu gani ili kumlinda mkulima na kuwalinda wafanyabiashara wanaonunua mazo kutoka kwa mkulima,” ameongeza Meneja huyo.

Afisa vipimo mwandamizi mkoa wa Kilimanjaro, Meshack Edward ameongeza kuwa watu wanazidi kuongezeka duniani huku mabadiliko ya hali ya tabianchi yakizidi, hivyo Wakala wa vipimo wametoa elimu hiyi kwa wafabnyabiashara wa vyakula vilivyo katika vipimo sahihi ili kuweza kuwa na akiba ya chakula .

Kwa upande wake Makamu Mwenyekiti wa Soko la Parachichi Korongoni Athuman Mkony ameushukuru uongozi wa Wakala wa vipimo mkoa wa Kilimanjaro, kwa kuadhimishia siku hiyo katika soko la Parachichi Korongoni kwa kutoa elimu ya matumizi sahihi ya vipimo, ili kuweza kushirikiana na wakala hao bila kupata changamoto yoyote wawapo barabarani.

“Sisi wafanyabiashara wa Parachichi tunashukuru kwa kupatiwa elimu hiyo na kuendelea kuwaelimisha wenzetu ambao hawakuwepo katika elimu hiyo.

Mfanyabiashara wa parachichi Hilda Moshi na Ally Mmbwambo; wamesema baadhi ya wafanyabiashara wa zao la parachichi walikuwa hawana uelewa na masuala ya vipimo kutokana na zao hilo kuwa jipya lakini baada ya kupata elimu hiyo watakuwa mabalozi wazuri katika utumiaji wa vipimo .

Pia Mwenyekiti wa wafanyabiashara wa matunda Mkoa wa Kilimanjaro Cosmas Mushi amesisitiza kuwa wafanyabiashara wengi wa matunda walikuwa wakiifanya bila ya vipimo, kwa elimu ambayo imetolewa na wakala wa vipimo itasaidia na kuwaomba wazidi kuendelea kutoa elimu zaidi kwa wafanyabiashara wa matunda.

Mei 20, 1875 mataifa 17 ulimwenguni, yalikutana na kukubaliana ufanano wa kivipimo uwepo duniani ili biashara iweze kufanyika.








Friday, May 19, 2023

Halmashauri ya Mwanga yanunua Gari la Kusambaza Mchanga


Ubunifu  mara nyingi huchukuliwa kuwa ni matumizi ya njia bora zaidi zinazokidhi kutatua changamoto mpya, changamoto ambazo tayari zipo lakini hazijapatiwa ufumbuzi bado, au changamoto zilizopo kwenye soko au jamii kwa kipindi husika, hivi ndivyo unavyoweza kusema kwa Halmashauri ya Mwanga Mkoani Kilimanjaro. 

Halmashauri hiyo iliyopo mikononi mwa Mkurugenzi Mtendaji Mwajuma Nasombe imefanikiwa kununua gari la kusambaza madini ya ujenzi (mchanga) ikiwa ni ubunifu baada ya kukusanya asilimia 50 ya mapato kutokana na ukusanyaji wa mchanga. 

Akizungumza katika uzinduzi wa gari hilo uliofanyika tarehe 19 Mei 2023 wilayani hapo Nasombe amesema, “Halmashauri ya mwanga asilimia 50 ya mapato yake ya ndani yanatokana na ukusanyaji wa madini ya ujenzi (mchanga)  ili kuyaongezea thamani tumeona kununua gari la mchabga ambalo litatumika kusambaza mchanga huo kwenye halmashari za mkoa wa Kilimanjaro  ili kuongeza mapato.” 

Nasombe ameongeza kuwa gari hilo wamelinunua kwa pesa zilizopatikana kwa mapato ya  ndani pasipo kuitegemea serikali kuu kiasi cha shilingi mil.177 

“Halmashauri  ilikuwa ikitegemea.zaidi ushuru wa mchanga lakini kwa sasa hatutaki tena kutegemea kukusanya ushuru pekee. Tunatarajia kwa siku gari hili litakuwa na uwezo wa kuingiza sio chini ya Sh milioni 1 kwa siku,” amesema Nasombe 

Katika hafla hilo kumehudhuriwa watu mbalimbali akiwamo Mbunge Joseph Tadayo ambaye amewapongeza watalaamu wa halmashauri hiyo kwa kuwa wabunifu katika kuongeza vyanzo vya mapato. 

“Ameshauri kuwepo na usimamizi wa mradi huo ili chombo hicho kiweze kudumu kwa kipindi kirefu, kuwepo pia na utunzaji wa gari hilo na lisitumike vinginevyo,” amesema Tadayo 

Aidha  Mwenyekiti wa halmashauri ya Mwanga Salehe-Mkwizu amesema, “ Unapokuwa na mapato mazuri utoaji wa huduma kwa jamii unakuwa mzuri, utaweza kutoa huduma bora kwenye afya, elimu, barabara, kulipa mishahara kwa watumishi.” 

Mkwizu amesisitiza kama baraza walianza na ujenzi wa kiwanda cha kufyatua tofali ambazo zinatumika kujenga miradi mbalimbali ya maendeleo. 

Kwa upande wake Diwani wa Mgagao Longoviro Kipuyo; amempongeza Mkurugenzi kwa kuwa na ubunifu mkubwa jambo ambalo limefanikisha Halmashauri ya Mwanga  kuweza kujiendesha pasipo kutegemea serikali kuu 

“ Ded amekuwa mchapakazi, mbunifu amefanikisha wilaya ya mwanga kusonga mbele katika ukusanyaji mapato na mradi huo wa gari utakwenda kuongeza mapato ya halmashauri,” amesema Kipuyo. 

Diwani wa Ngujini Theresia Msuya; amesema Gari litakwenda kuongeza mapato ya halmashauri litatumika kwenye kupeleka vifaa vya ujenzi kwenye kata hususani zilizoko milimani 

“Tutapunguza gharama ambazo kata zilikuwa zinapata changamoto ya kusafirisha vifaa kupeleka vijijini,” amesema Diwani Theresia.







 

Wednesday, May 17, 2023

Mchungaji wa Kipentekoste alivyojitosa kuikwamua familia duni Moshi Vijijini.

Nyumba ya urithi ya Familia ya Jubilathe Macha, waliyokuwa wanaishi Gervas na Grace kabla ya Mchungaji Heriel Herimoyo Mawose kujitolea kuwajengea nyumba bora ya kisasa.

Kuzaliwa katika Familia duni haina maana kuwa umepoteza sifa ya kufanikiwa katika maisha yako ndivyo unavyoweza kusema katika makala haya.

Aidha ni mara chache unaweza kusikia viongozi wa kidini wakijitosa katika kusaidia familia zilizopo katika mazingira magumu hususani ambazo zipo nje ya ushirika wa dini husika.

Pia yeyote anaweza kuweka nadhiri anavyopenda, lakini kuna nadhiri zilizoratibiwa na sheria, hasa sheria za Kanisa, kama zile za kitawa na kadhalika.

Swali moja linaweza kusalia katika ubongo wa kila mmoja wetu ni kwa namna gani Mchungaji alivyojitosa kusaidia familia ya ndugu wawili waliokuwa wakiisha katika nyumba mbovu ya urithi hadi nadhiri ilipotimizwa ya kujengewa nyumba bora ya kisasa pamoja na choo na bafu?

Ilikuwa hivi!; Mchungaji Heriel Herimoyo Mawose anaishi katika kijiji cha Shia, Kimocho kilichopo Moshi Vijijini mkoani Kilimanjaro ambako familia hiyo duni nayo ipo huko.

Kama ujuavyo maeneo ya Moshi Vijijini baadhi yake ni ya milima na mabonde ambako ukitaka kwenda hata nyumbani kwako unaweza kupita katika eneo la mtu mwingine kisha kwenda uendako.

Changamoto iliyokuwapo kwa Mchungaji huyo ilikuwa ni barabara ya kwenda nyumbani kwake katika kitongoji cha Manyeri ‘C’ ambapo gari lake lilikuwa halilali nyumbani kwake isipokuwa kwa majirani.

Majirani wa karibu na Mchungaji huyo ambao walizoea kuwa walinzi wa gari hilo ni familia ya Jubilathe Macha ambayo kwa sasa wamesalia kaka na dada wanaoishi katika nyumba ya urithi waliyoachiwa na wazazi wao.

Mchungaji Heriel anasema mara ya kwanza aliwaomba familia hiyo kulaza gari lake, hatimaye akazoea kulilaza hapo.

Hata hivyo liligeuka kero kwani familia ya Macha ilikosa uvumilivu na kuamua kumweka wazi kuwa kutokana na changamoto walizonazo za kifamilia gari hilo limekuwa likiwakosesha usingizi.

Aidha familia hiyo ambayo dada mtu anayefahamika kwa jina la Grace ni mgonjwa wa kifafa na kaka mtu (Gervas) amekuwa akisumbuliwa na maradhi ya kifua ilimweleza Mchungaji huyo na kwamba gari lake linaweza kuwazidishia matatizo zaidi kwani wanaweza wezi wakaiba matairi au vifaa vingine katika gari hilo au maisha yao kuwa mashakani zaidi.

Hata hivyo Gervas na Grace wakaamua kwa moyo wao kukata kipande cha ardhi yao kuwa barabara ili mchungaji huyo aweze kupitisha gari lake badala ya kulilaza nyumbani hapo.

Jambo la kutoa kipande cha ardhi bure katika ardhi ya Uchagani ni jambo gumu kuliko kitu chochote lakini familia ya Jubilathe Macha imeonyesha mfano wa kiutu.

Mchungaji Heriel anasema kitendo hicho kilimfanya amlilie Mungu wake kwani ni jambo ambalo hakulitarajia katika maisha yake kutokana na tabia za Uchagani zilivyo.

Pia Mchungaji huyo aliamua kujiwekea nadhiri ya kwamba ataitunza familia hiyo kwa namna ya kipekee ambayo Mwenyezi Mungu atampa.

“Tuliwauliza majirani hawa (Gervas na Grace) kama tungeweza kutoa chochote kwao kama shukrani , nakumbuka vizuri Gervas alisema tukiugua si litatupeleka hospitali? Kwa kauli hiyo ya kiungwana mjadala wa malipo ama fidia ukawa umefungwa hata hivyo dhamiri zetu ziliendelea kuwaka ndani ya mioyo yetu kuwa tutaweza kufanya nini kuweza kutimiza nadhiri yetu,” anasema Mchungaji Heriel.

Hata hivyo kabla hajaanza kufanya kile alichokusudia moyo mwake, usiku mmoja Oktoba 2022 Grace alitoka kwenda kujisaidia ghafla choo kilididimia na almanusura azame moja kwa moja kutokana na miti ya kuoza.

Grace alipiga kelele za kuomba msaada ndipo Gervas na majirani wengine walipojitokeza na kumtoa katikati ya shimo la choo akining’inia huko machozi tele yakimtoka.

“Baada ya zoezi la uokozi kutoka chooni tulikaa na kuwaza na kusukumwa kuwa sasa ndio wakati wa Bwaka umefika ili tuweze kutimiza nadhiri yetu,” anasema Mchungaji Heriel.

Unaweza kusema kilichokuwepo moyoni mwa Grace ni kuwa amezaliwa kwa ajili ya taabu na shida, majanga mbalimbali au?

Mchungaji Heriel aliguswa moja kwa moja kuwajengea choo hicho na bafu.

Haikutosha kadri siku zilivyozidi kwenda Mchungaji Heriel amewajengea nyumba ya kisasa familia hiyo ambapo kwa sasa unaweza kusema shida za mahali pa kulala zimekwisha.

“Kazi mnayoiona hapa leo ni sehemu ya nadhiri yangu na familia yangu, maombi yetu yalikuwa ni kwamba Bwana Mungu atupe uwezo na atuoneshe mahali sahihi pa kutumika,” anaongeza Mchungaji Heriel.

Kutoka nyumba ya urithi ya tope  na paa lililochoka hadi paa bora la kisasa maarufu kwa jina la ‘Msauzi’ Gervas na Grace wanasema.

Mnamo tarehe 16 Mei 2023 Mchungaji Heriel alifanya ibada ya kuwakabidhi nyumba, choo na bafu familia ya Macha huku ibada ikisimamiwa na Mchungaji Godlizen Shao wa Kanisa la Kiinjili la Kilutheri Tanzania (KKKT), Usharika wa Shia.

“Kuna kila sababu ya kumshirikisha Mungu kwa kila jambo unalolifanya katika hatua zetu zote za maisha yetu. Mungu ndiye mlinzi wa maisha yetu ya kila siku, ukimshirikisha Mungu , Mungu hataachi kutembea nawe wakati wote,” anasema Mchungaji Shao.

Aidha Mchungaji Mstaafu Sifuel Macha wa Kanisa la Kiinjili la Kilutheri Tanzania (KKKT)Usharika wa Shia; anaongeza, “Kama Jumuiya baada ya kuiona changamoto hii, tulikuwa tumepanga kuanza kuisaidia familia hii, na kwa bahati nzuri alitokea mfadhili aliyeguswa na jambo hilo na kuweza kuwasaidia.”

Kwa upande wake Mwenyekiti wa Kijiji cha Shia Elisante Philipo Marima  anasema; “Familia hii waliachwa na wazazi wao wakiwa wadogo, wamepitia katika changamoto nyingi, walikuwa kwenye maisha duni  ambayo walikuwa wakiyaishi yeye na dada yake. Kwa niaba ya uongozi wa serikali ya kijiji tunamshukuru sana mfadhili huyo kwa kuweza kuwajengea makazi bora familia hii,” anasema Marima.

Tukio hilo halitakaa lifutike katika vichwa na mioyo ya Gervas na Grace pamoja na majirani wa Manyeri ‘C’ licha ya kupewa nyumba ya kulala ndani yake wamechongewa samani zinazoifanya nyumba hiyo ipendeze ikiwamo vitanda na meza pia magodoro na mapazia.

“Sisi kama ukoo wa Macha Makipure Kero, hatungeweza lakini kwa kupitia mfadhili huyo ameweza kuwa mwaminifu kwa Mungu kupitia nyumba hii,” anasema Katibu wa Ukoo, Elingaya Macha.

Baada ya kukabidhiwa nyumba hiyo Grace anasema, “Namshukuru mfadhili huyo kwa kutujengea nyumba namshukuru sanasana; peke yetu tusingeweza kutokana na changamoto tunazozipitia hususani wakati wa mvua.


Grace Jubilathe Macha