Yousafzai Malala ni nani?

Yousafzai Malala

Malala Yousafzai ni mwanaharakati wa nchini Pakistan katika masuala ya elimu na mshindi wa tuzo ya Nobel aliyepata akiwa na umri mdogo. 

Anafahamika kwa harakati zake za uwakili wa haki za binadamu hususani katika masuala ya elimu kwa wanawake kwa wenyeji wa bonde la Swat huko Khyber Pakhtunkhwa Kaskazini Magharibi mwa Pakistan. 

Malala na tuzo yake

Kundi linalodaiwa la kigaidi na ulimwengu wa magharibi la Taliban liliwazuia wasichana katika eneo hilo wasihudhurie masomo. Uwakili wake wa kuwatetea wasichana wa eneo hilo ulikua hadi kufikia medani ya Kimataifa. 

Yousafzai alizaliwa katika mji wa kibiashara wa Mingora huko Pakistan. Familia yake ilikuwa na shule katika eneo hilo. Binti huyo alidai kuwa Jinnah na Benazir Bhutto ni role-models wake katika harakati zake. Aidha Yousafzai alisema mawazo ya baba yake na kazi zake za kiutu zilimmwongezea hamasa. 

Mapema mwaka 2009 akiwa na kati ya miaka 11-12 aliandika katika blogu ya BBC kwa lugha ya Urdu akielezea maisha yake na ukandamizwaji unaofanywa na Taliban katika bonde hilo la Swat. Msimu uliofuata mwandishi wa habari Adam B. Ellick wa New York Times alitengeneza makala kuhusu maisha yake baada ya Jeshi la Pakistan kuingia katika eneo hilo.  

Alionekana katika runinga na majarida mbalimbali na baadaye akapata fursa ya kuwa mshiriki wa Tuzo ya Kimataifa ya Amani kwa Watoto iliyotolewa na Mwanaharakati Desmond Tutu. Mchana wa Okotoba 9, 2012 Yousafzai alijeruhiwa katika jaribio la kutaka kumuua lililolengwa na Taliban. Binti huyo alipoteza fahamu na kupelekwa hospitalini kwenye Taasisi ya Cardiology ya Rawalpindi lakini baadaye alipata ahueni kisha kupelekwa katika Hospitali ya Queen Elizabeth iliyopo Birmingham nchini Uingereza. 

Kitendo hicho cha Talibani cha kutaka kumuua binti huyo kiliibua vuguvugu la kimataifa la kumuunga mkono Yousafzai. Januari 2013 Deutsche Welle iliandika katika makala na taarifa zake kuwa  Yousafzai ni chipukizi anayefahamika zaidi ulimwenguni. Majuma machache baada ya jaribio la kutaka kumuua Yousafzai  kundi la Waislamu 50 nchini Pakistan liliongoza ibada ya fatwā kwa waliotaka kufanya jaribio la mauaji kwa binti huyo. 

Tuzo mbalimbali alipokea ikiwamo ya Sakharov mwaka 2013 na mwaka 2014 alipokea Tuzo ya Amani ya Nobel.  Mwaka 2017 ametunukiwa uraia wa heshima wa Kanada.